داشتن یک برنامه کامل و جامع برای سفر به یزد مهم و ضروری است. شهر تاریخی یزد یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری است که جاذبه‌های تاریخی آن موردتوجه گردشگران واقع‌شده است. حضور بسیار گردشگران در یزد موجب شده هتل‌های متنوعی در یزد بنا شود؛ شما می‌توانید با رزرو هتل داد یزد ، اقامت بی‌نظیری را تجربه کنید.
جاذبه‌های این شهر بسیار زیاد و متنوع هستند؛ بنابراین برای اینکه در مدت‌زمان محدود سفرمان، از همه آن‌ها بازدید کنیم باید یک برنامه دقیق داشته باشیم تا بیشترین بهره را سفرمان ببریم. برای اقامت در شهر یزد نیز باید پیش از سفر بررسی‌های لازم را انجام داده و برنامه‌ریزی کنید. در ادامه با یک برنامه ۴ روزه سفر به‌یادماندنی را تجربه خواهیم کرد.
آشنایی با شهر خشتی، شهر یزد
قبل از آغاز سفر به یزد باید حتماً اطلاعات کلی و مهم درباره شهر مقصد کسب کنیم. یزد شهری تاریخی با قدمت طولانی است که بسیار از بناها و جاذبه‌های تاریخی آن مربوط به هزاران سال پیش هستند.
این شهر در تیرماه سال ۱۳۹۶ به دلیل معماری ارزشمند و دیدنی آن و همچنین بافت تاریخی و سنتی این شهر در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. بادگیرهای سر به فلک کشیده یزد یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های این شهر هستند و به همین علت یزد را شهر بادگیرها می‌نامند. البته لقب دیگر شهر یزد اولین شهر خشت خام دنیا است که این لقب بازهم به دلیل بادگیرها و قنات‌های قدیمی یزد است.
آب‌وهوای شهر یزد
بسیار مهم است که قبل از سفر به یزد، آب‌وهوای این شهر را بررسی کنیم و از سازگاری بدن خودمان با دما و آب‌وهوای آن شهر مطمئن شویم. در مورد یزد باید بدانید که یزد در سلسله کوه‌های مرکزی ایران و در میان ناهمواری‌های کویر قرارگرفته است. ناهمواری‌های این منطقه شامل بیابان، مناطق خشک و کویری، تپه‌های ماسه‌ای زیبا، دشت و جلگه می‌شود. این ناهمواری‌ها ارتفاع پوشیده از یخ و برف شیرکوه را هم در برمی‌گیرند. به دلیل اینکه یزد شهر گرم و خشکی است، این برف‌ها و یخ‌های موجود در ارتفاعات بلند برای حیات شهر بسیار مهم هستند.
بهترین زمان برای سفر به یزد
تابستان‌های یزد بسیار گرم و خشک و طولانی هستند و مردم برای فرار از گرمای طاقت‌فرسای تابستان به ارتفاعات شهر می‌روند. زمستان‌های شهر یزد سرد و به‌طور نسبی مرطوب و شب‌های آن نیز سوزناک و سرد است.
بنابراین بهترین زمان برای سفر به یزد با توجه به آب‌وهوایی که این شهر دارد و همچنین اقلیم آن، فصل پاییز و بهار است. در این دو فصل سال هوای یزد به بهترین و معتدل‌ترین حالت خود می‌رسد. البته باید بدانید که در این فصول گردشگران زیادی نیز به شهر یزد سفر می‌کنند و این شهر پر از مسافر و گردشگر می‌شود.
چرا باید به یزد سفر کنیم؟
این سؤال یکی از سؤالات مهمی است که درواقع دلیل انتخاب شهر یزد به‌عنوان مقصد گردشگری و تفریح است. علت سفر به یزد این است که این شهر مقصدی فوق‌العاده برای علاقه‌مندان به تاریخ و معماری سنتی به شمار می‌رود. این شهر سرشار از جاذبه‌های متنوع تاریخی، فرهنگی و تفریحی برای مسافران است و شما با سفر به یزد هرگز خسته و بی‌حوصله نخواهی شد. چراکه همیشه می‌توانید به مکان‌های جدیدی بروید، از آن‌ها بازدید کنید و اطلاعات تاریخی جدیدی را درباره آن‌ها به اطلاعات خودتان اضافه کنید.
برای اینکه اغلب جاذبه‌های این شهر را ببینید و از زمان سفرتان به بهترین وجه ممکن استفاده کنید، باید برنامه‌ریزی کنید و فعالیت‌های هرروز را به‌طور دقیق مشخص کنید. برای رفاه و راحتی بیشتر شما، سفرتان را در مدت چهار روز برنامه‌ریزی کرده‌ایم.
روز اول سفر به یزد
ازآنجایی‌که بعد از آغاز سفرمان و طی کردن مسیر رسیدن به یزد، خسته هستیم برنامه روز اول باید سبک‌تر از روزهای بعدی باشد. همچنین موقع رسیدن به یزد نیز باید از بین هتل های یزد یک هتل را برای اقامت برگزینیم و وسایل خود را به آنجا منتقل کنیم. بعد از کمی استراحت و صرف یک غذای لذیذ زمان آن می‌رسد که گردش و تفریح در یزد را آغاز کنیم. در ابتدا می‌توانیم به بازدید از میدان امیر چخماق برویم و سفر به یزد را با بازدید از این جاذبه مشهور آغاز کنیم.
میدان امیر چخماق یزد
میدان امیر چخماق یزد توسط حاکم قرن نهم فردی به نام جلال‌الدین امیر چخماق ساخته‌شده است. تکیه و مسجد امیر چخماق در سال ۱۳۳۰ به ثبت ملی رسید. این مجموعه علاوه بر مسجد و تکیه شامل اجزای دیگری مثل آب‌انبار، میدان و بازار نیز می‌شود. نخل معروف یزد نیز در گوشه‌ای حیاط تکیه امیر چخماق واقع‌شده است. در ضلع شمالی میدان امیر چخماق، آرامگاه فاطمه خاتون قرارگرفته است که همسر امیر چخماق و یکی از بهترین مشاوران و همراهان وی بوده است.
اگر به عکاسی از بناهای تاریخی علاقه‌مند باشید، میدان امیر چخماق یکی از بهترین فرصت‌ها برای عکاسی در یزد است. برای صرفه‌جویی در زمانتان می‌توانید از مغازه‌های اطراف سوغاتی و هدیه بخرید و همچنین در رستوران‌های باکیفیتی که در اطراف میدان امیر چخماق هستند غذا میل کنید.
باغ دولت‌آباد، نگینی سبز در دل کویر
دومین جاذبه گردشگری یزد که در روز اول سفرتان باید از آن بازدید کنید، باغ دولت‌آباد است. باغ دولت‌آباد یزد در خیابان شهید رجایی واقع‌شده است. این باغ در اواخر دوره افشاریه و به دست خان بزرگ سلسله خاندان خوانین یزد ساخته شد. در زمان حکومت پهلوی باغ دولت‌آباد مورد بازسازی و تعمیر قرار گرفت. باغ دولت‌آباد که یکی از مشهورترین جاذبه‌های شهر یزد است، در فهرست آثار ملی ایران و همچنین در سازمان یونسکو به ثبت رسیده است. در قسمت ورودی باغ دولت‌آباد، هشتی بزرگی ساخته‌شده است که در بازارچه سنتی آن، صنایع‌دستی شهر یزد و آثار هنری مربوط به فرهنگ این شهر به فروش می‌رسند.
از اجزای باغ دولت‌آباد می‌توان به عمارت بادگیر، تالار آینه و عمارت ایرانی اشاره کرد. بادگیر ساخته‌شده در این باغ، بلندترین بادگیر خشتی جهان است. همچنین حوض‌ها و آب‌نماها و درختان انگور و انار زیبایی این باغ را دوچندان کرده‌اند و آن را به یک لوکیشن مناسب برای عکاسی تبدیل نموده‌اند.
در باغ دولت‌آباد یک قنات تاریخی نیز وجود دارد که این قنات بیش از ۶۰ کیلومتر طول دارد. تقارن و اصول مهندسی و معماری به‌خوبی در گوشه و کنار عمارت ها به چشم می‌خورد. درمجموع سه عمارت در این باغ وجود دارند که شامل عمارت هشتی، عمارت طنبی و سردرد هستند. بازدید از تمامی اجزای باغ دولت‌آباد در کل ۳ الی ۴ ساعت زمان می‌خواهد.
اگر در صبح به یزد رسیده‌اید و هنوز خسته و آماده برگشت به هتل نیستید، می‌توانید از آخرین جاذبه دیدنی در روز اول سفرتان هم بازدید کنید. اما اگر خودتان یا دوستان و همراهانتان خسته هستید می‌توانید بازدید از این جاذبه را به‌روز دوم سفر موکول کنید.
مسجد جامع یزد
در هر شهری مساجد آن شهر جلوه‌ای از مذهب و دین و معماری سنتی و قدیمی آن شهر را نشان می‌دهد. از معروف‌ترین جاذبه‌هایی که معمولاً برای بازدید به گردشگران پیشنهاد می‌شود، مسجد جامع شهر یزد است. این مسجد زیبا در طول ۳ دوره تاریخی مختلف ساخته‌شده و در سال ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این مسجد برای نخستین بار در دوره ساسانیان ساخته شد اما بنایی که امروزه در هنگام بازدید از این مسجد می‌بینید، مربوط به دوره‌های آذری، ایلخانی و تیموری می‌شوند. مسجد جامع یزد در ضلع غربی خیابان امام خمینی و در یکی از محله‌های قدیمی با بافت سنتی قرارگرفته است.
این مسجد دارای ۶ ورودی است که هرکدام از آن‌ها در قسمت‌های مختلف مسجد قرارگرفته‌اند. از اجزای این مسجد می‌توان به یک ایوان مرتفع، دو شبستان، دو گرمخانه، گنبد خانه، دو پایاب و یک صحن بزرگ به شکل مستطیل اشاره کرد.
برنامه روز دوم
در روز اول سفر ممکن است در ساعات مختلفی به یزد رسیده باشید، بنابراین نمی‌توان برنامه بازدید زیادی را برای این روز در نظر گرفت. اما در روز دوم سفرتان بعد از صرف صبحانه در هتل می‌توانید تا زمان ناهار به گردش و تفریح بپردازید. سپس ناهار در نزدیکی یکی از آثار تاریخی میل کنید و بعد از کمی استراحت دوباره برای بازدید و گردش آماده شوید. پس به سراغ اولین جاذبه گردشگری روز دوم سفر می‌رویم.
آتشکده زرتشتیان، معروف‌ترین جاذبه یزد
این آتشکده در دوران پهلوی اول ساخته‌شده و بین مردم بسیار مشهور است. حتماً شنیده‌اید که در این آتشکده، آتشی مقدس با قدمت ۱۵۰۰ سال نگهداری می‌شود. در این آتشکده که در خیابان کاشانی یزد واقع‌شده، یک حوض بزرگ و زیبا در وسط حیاط قرارگرفته است. درختان سر به فلک کشیده هم در اطراف فضای زیبایی برای آتشکده ایجاد کرده‌اند.
در خصوص آتش ۱۵۰۰ ساله باید بدانید که فردی به نام هیربد مسئول روشن نگه‌داشتن آتش بوده است و گردشگران را از پشت شیشه می‌توانند این آتش مقدس را ببینند. در سفر به یزد فرصت دیدن این آتشکده را از دست ندهید.
موزه آیینه و روشنایی یزد
اگر شما به موزه‌ها و موزه گردی علاقه‌مند هستید، یزد بهترین مقصد سفر برای شما است. در این شهر موزه‌هایی با بار علمی زیاد و اطلاعات ناب تاریخی ساخته‌شده‌اند. یکی از این موزه‌ها، موزه آیینه و روشنایی است که در سال ۱۳۷۷ در خانه صراف زاده احداث شد. ساختمان موزه آیینه نیز در زمان پهلوی اول ساخته‌شده است.
همان‌طور که از نام موزه روشنایی و آیینه می‌توان فهمید، این موزه در زمینه نور فعالیت می‌کند. انواع پیه‌سوز، شمع سوز، نفت‌سوز و … در این موزه یافت می‌شوند. عمارت موزه ۸ هزار مترمربع مساحت دارد و معماری آن تلفیقی از معماری ایرانی و اروپایی است. در ساختمان موزه نیز تعداد شاه‌نشین، اتاق‌خواب، استخر و حوض‌خانه نیز ساخته‌شده است. پیشنهاد می‌کنم در سفر به یزد فرصت دیدن این موزه فوق‌العاده را از دست ندهید.
خانه تاریخی لاری‌ها
یک مورد دیگر از خانه‌های تاریخی و زیبایی که در شهر یزد واقع‌شده‌اند، خانه لاری‌ها است. این خانه متعلق به حاج محمدابراهیم لاری بوده است و قدمت آن به دوره قاجار برمی‌گردد. این خانه در یک برهه زمانی به‌عنوان خانقاه نعمت اللهی مورداستفاده قرار می‌گرفت.
معماری خانه لاری‌ها درواقع نمونه از معماری کویری را به نمایش می‌گذارد و همچنین دارای معماری هنرمندانه و کاشی‌کاری‌ها و آیینه‌کاری‌های جذاب و زیبا است. آینه‌های رنگی یکی از مواردی است که زیبایی این بنا را دوچندان کرده است.
در کل این خانه تاریخی ۱۷۰۰ متر وسعت دارد و دارای بخش‌هایی ازجمله ۳ حیاط، ۶ باب خانه، چند بادگیر . ایوان و .. می‌شود. بازدید از این جاذبه نیز خالی از لطف نیست.
مجموعه خانه لاری‌ها در نزدیکی جاذبه‌های دیدنی دیگری مثل مدرسه ضیائیه، زندان اسکندر و عمارت کلاه‌فرنگی قرارگرفته است. بنابراین با رفتن به خانه لاری‌ها می‌توانید بعد از اتمام بازدیدتان از این خانه، در آن محله کمی پیاده‌روی کنید و ادامه روزتان را به بازدید از سایر جاذبه‌ها بگذرانید.
زندان اسکندر یا مدرسه ضیائیه
نام دیگر زندان اسکندر، همان مدرسه ضیائیه است. این مکان تاریخی در محله فهادان یزد واقع‌شده و قدمتی حدود ۸۰۰ سال دارد. محوطه مدرسه ضیائیه بسیار زیبا است و در وسط آن، یک حوض کوچک قرارگرفته است. معماری اصلی این مدرسه به سبک معماری آذری و مربوط به معماری دوره ایلخانی می‌شود. ازآنجایی‌که در گذشته یزد به‌عنوان منطقه‌ای استراتژیک برای یونانیان محسوب می‌شده است، تأسیس زندان اسکندر اهمیت بالایی داشته است و به‌مرورزمان کاربری این زندان عوض شد و به مدرسه ضیائیه تبدیل شد.
برنامه روز سوم
در روز سوم سفرمان به شهر یزد باید از آخرین جاذبه‌هایی که به آن‌ها علاقه‌مندیم و برایمان جالب هستند، بازدید کنیم. چراکه تعدادی از جاذبه‌های بسیار شگفت‌انگیز و دیدنی یزد در اطراف این شهر قرارگرفته‌اند. بنابراین ما دیدن از جاذبه‌های حومه یزد را برای روز چهارم سفر در نظر می‌گیریم.
خانه هنر یزد
یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی ساخته‌شده در شهر یزد، خانه هنر این شهر است که می‌توانید به همراه دوستان و خانواده از آن بازدید کنید. این خانه به نام مهدی ملک‌زاده به ثبت رسیده است و هنر و معماری شهر یزد را به تصویر کشیده است. امروزه این خانه به‌عنوان یک مجموعه فرهنگی در شهر یزد مشغول به فعالیت است اما در گذشته ۴ نسل از خاندان ملک‌زاده در این عمارت زندگی می‌کرده‌اند.
خانه هنر یزد نیز در منطقه فهادان در نزدیکی زندان اسکندر قرارگرفته است. بخشی از این خانه به کافه تبدیل‌شده و بخشی دیگر از آن به فروش صنایع‌دستی و آثار هنری یزد مشغول است.
حمام خان یزد، حمامی به سبک قجری
حمام خان یزد، که به نام گرمخانه نور هم شناخته می‌شود، در سال ۱۱۷۰ شمسی به دستور میرزا محمدخان بافقی ساخته شد. این حمام که امروزه یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های دیدنی شهر یزد است، در گذشته مخصوص بزرگان شهر بوده است و به سبک معماری دوره ناصرالدین‌شاه قاجار ساخته‌شده است.
این حمام زیبا هنوز تخریب نشده است و در طول تاریخ تنها یک‌بار مورد بازسازی و تعمیر قرارگرفته است. امروزه این حمام فعالیت خود را تغییر داده و با تبدیل‌شدن به رستوران و چایخانه توجه گردشگران را به خود جلب کرده است. این حمام یکی از جالب‌ترین جاذبه‌هایی است که در سفر به یزد می‌توانید ببینید.
قنات زارچ
در شهر یزد می‌توانید طولانی‌ترین قنات دنیا را ببینید. قنات زارچ یکی از جاهای دیدنی یزد به شمار می‌رود که با داشتن طول ۱۰۰ کیلومتر یکی از طولانی‌ترین قنات‌های دنیا به شمار می‌آید. قدمت این قنات به زمان زرتشتیان برمی‌گردد و در سال ۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
یکی از نکات جالب در مورد این قنات این است که مسجد یزد در کنار قنات زارچ ساخته شد تا هم آب‌انبار مسجد پر شود و هم برای وضو گرفتن بتوانند از آب قنات استفاده کنند. قنات زارچ در مسیر خود از چندین شهر و روستای یزد عبور می‌کند و آب موردنیاز آن‌ها را نیز تأمین می‌کند.
منارجنبان خرانق
یکی از جاذبه‌های دیدنی یزد که قدمت بسیار زیادی دارد، منارجنبان خرانق است. این منار حتی از منارجنبان اصفهان هم قدیمی‌تر است و به دوره ساسانیان برمی‌گردد. بنای منارجنبان کاملاً از خشت درست‌شده است. نکته جالبی که در مورد منارجنبان خرانق وجود دارد این است که مناره با دست به حرکت درمی‌آید و حرکت آن به‌طور کامل با چشم قابل‌مشاهده است. منارجنبان یزد در مسجد خرانق واقع‌شده و دارای ۳ طبقه می‌باشد.
پارک کوهستانی یزد، تفریح در طبیعت
جاذبه‌های دیدنی یزد تنها به امکان تاریخی ختم نمی‌شود. در هنگام گشت‌وگذار در یزد نباید از جاذبه‌های طبیعی این شهر غافل شوید. یکی از جاذبه‌های طبیعی شهر یزد، پارک کوهستانی این شهر است گه در کنار بزرگراه، کنارگذر یزد واقع‌شده است.
امکاناتی مثل دریاچه مصنوعی، شهربازی آلاچیق، محل چادر زدن برای مسافران، پیست اسکیت و دوچرخه از امکاناتی هستند که برای این پارک کوهستانی در نظر گرفته‌شده است. شما می‌توانید با برنامه‌ریزی، ناهار را در این طبیعت زیبا نوش جان کنید.
پارک بزرگ یزد
یک مورد دیگر از پارک‌های یزد و فضاهای طبیعی و سرسبز این شهر، پارک بزرگ یزد است. این پارک که حدود ۳۰ هکتار مساحت دارد، یکی از بهترین مکان‌ها برای گذراندن وقت به همراه خانواده است. در این پارک آب‌نماها، تندیس‌ها، چمن‌کاری و فضای سبز، دریاچه مصنوعی و … محیط مناسبی را برای تفریح ایجاد کرده‌اند. همچنین با رفتن به پارک‌های شهر یزد می‌توانید کودکانتان را سرگرم کنید تا سفر به یزد برای آن‌ها نیز سفری خاطره‌انگیز باشد.
تورهای کویرگردی
به دلیل موقعیت جغرافیایی شهر یزد و قرار گرفتن در نزدیکی کویرهای معروف، یکی از تفریحات بسیار محبوب مسافران در این شهر تورهای کویرگردی هستند. کویر شاهنگ یزد یکی از بهترین گزینه‌ها برای تور کویرگردی است.
در این تورها فعالیت‌هایی مثل حمام آفتاب، رینگ نوردی و دیدن اسمان شب و ستارگان کویر می‌توانند سفر شما را به سفری به‌یادماندنی و هیجان‌انگیز تبدیل کنند. شترسواری، سافاری و موتورهای چهارچرخ از دیگر تفریحات پر هیجان تورهای کویرگردی هستند. در تورهای کویر حتماً از راهنمای سفر کمک بگیرید و مواظب خودتان و اطرافیانتان باشید.
مراکز خرید یزد
یکی از تفریحات موردعلاقه مسافران و گردشگران به‌خصوص خانم‌ها در طول سفر، خرید و بازار گردی است. خرید سوغات نیز از فعالیت‌های محبوب مسافران است. سفر به شهر یزد تنها به دیدن جاذبه‌ها و بناهای تاریخی و فرهنگی و همچنین خانه‌های قدیمی این شهر محدود نمی‌شود، بلکه شما می‌توانید در بهترین مراکز خرید شهر یزد ازجمله مراکز تجاری آریا، شقایق، الماس، علاءالدین و… به خرید کردن بپردازید.
بازار کویتی‌ها و بازار قدیمی یزد نیز از مراکز خرید سنتی شهر یزد به شمار می‌روند. با رفتن به این بازارهای سنتی می‌توانید بیشتر با فرهنگ مردم بومی یزد آشنا شوید.
برنامه روز چهارم
در روز آخر سفرمان می‌توانیم جاذبه‌هایی که کمی از یزد دور هستند را بشناسیم و از آن‌ها بازدید کنیم. در ادامه با تعدادی از بهترین مکان‌های گردشگری در اطراف شهر یزد آشنا می‌شویم.
کاروانسرای زین‌الدین
این کاروانسرا یکی از جاهای دیدنی یزد به شمار می‌رود که در سفر به یزد باید از آن بازدید کنید. این کاروانسرا که به دستور شاه‌عباس ساخته‌شده دارای قدمتی ۴۰۰ ساله است. در ساخت کاروانسرای زین‌الدین که بنایی دوطبقه است، از خشت استفاده‌شده است. در سال ۲۰۰۶ سازمان جهانی یونسکو جایزه بهترین بنای بازسازی‌شده را به این بنا اهدا کرد. این کاروانسرا در ۶۰ کیلومتری جاده یزد-کرمان واقع شد.
دخمه زرتشتیان
یکی از جاهای دیدنی یزد که بسیار جالب و برای برخی از افراد حتی ترسناک است، دخمه زرتشتیان است. باید بدانید که زرتشتیان اجساد مردگان خود را دفن نمی‌کرده‌اند، بلکه آن‌ها را به برج خاموشان منتقل کرده تا غذای پرندگان شوند. سپس استخوان‌های آن‌ها را به درون چاه می‌ریزند. این دخمه برای زنان، مردان و کودکان دارای ۳ بخش جداگانه می‌شود. در سفر به یزد در ۱۵ کیلومتری این شهر می‌توانید از دخمه زرتشتیان بازدید کنید. این دخمه در نزدیکی محله صفائیه قرارگرفته است.
یخچال خشتی میبد
در گذشته که هنوز پیشرفت‌های امروزی ایجاد نشده بودند و وسیله‌ای به نام یخچال اختراع نشده بود، مردم برای نگهداری مواد غذایی خود و تولید یخ باید یخچال‌های طبیعی می‌ساختند. یخچال خشتی میبد که قدمت آن احتمالاً به دوره صفویه برمی‌گردد، در فاصله ۵۰ کیلومتری با شهر یزد واقع‌شده است. در سفر به یزد می‌توانید با بازدید از این یخچال، با روش و سیره زندگی مردم در گذشته آشنا شوید.
یخچال خشتی میبد دارای ۳ بخش اصلی به نام مخزن یخ، حوضچه تولید یخ و دیوار سایه‌انداز است. علت اینکه یخچال میبد از خشت و گل ساخته‌شده این است که بهترین عایق برای جلوگیری از ورود گرما و خروج سرما است.
سخن پایانی
جاذبه‌های تاریخی و گردشگری یزد به همین موارد ختم نمی‌شود؛ اما ما در این سفر ۴ روزه سعی کردیم، از محبوب‌ترین جاذبه‌های یزد بازدید کنیم.
