بررسی کهکشان های کوچکی که در حال چرخش به دور راه شیری هستند، یکی از اهداف تلسکوپ فضایی جیمز وب در سال اول عملیات خود است. با این حال، اولین اهداف علمی آن کاملاً محرمانه باقی مانده است.
تلسکوپ فضایی قدرتمند جیمز وب اخیراً آینههای خود را در یک راستا قرار داده و تیزبینی چشمان خود را از طریق به نمایش گذاشتن یک ستاره که به صورت تصادفی انتخاب شده، نشان داده است. اما علاقهمندان به علم هنوز نفس خود را برای اولین تصاویر علمی مناسب حبس کرده اند. تصاویری که تا زمان انتشار تصاویر، احتمالاً در ماه تیر، پنهان خوهند ماند.
جین ریگبی، دانشمند پروژه عملیات تلسکوپ فضایی جیمز وب در مرکز پرواز فضایی ناسا در مریلند طی یک کنفرانس خبری که اخیرا برگزار شد، گفت: “بله، اهداف ناسا برای اولین تصاویر فوق سری انتخاب شده اند که البته این تصاویر در آینده منتشر خواهند شد.”
با این حال تا زمان انتشار تصاویر، بسیاری از دیگر اهداف تلسکوپ فضایی جیمز وب برای عموم مردم مشخص است. در طول کنفرانس خبری، ریگبی تایید کرد که اهداف نخستین سال مشاهدات علمی وب در حال حاضر نهایی شده است.
به منظور تعیین اولین اهداف تلسکوپ فضایی جیمز وب، ناسا بیش از هزار پیشنهاد تحقیقاتی از اخترشناسان سراسر جهان دریافت و بهترین ها را انتخاب کرده است. از جمله این اهداف می توان به جستجوی نور ستارگان و کهکشان های اولیه که تنها چند صد میلیون سال پس از ظهور در کیهان پدید آمدند، اشاره کرد.
او گفت: “ما در زمان به عقب خواهیم رفت تا متوجه شویم که چگونه کهکشان هایی مانند کهکشان راه شیری خودمان شکل گرفته و سپس در طی ۱۳.۷ میلیارد سال زمان کیهانی تکامل یافته اند.”
در مصاحبه قبلی، اولیویا جونز، اخترفیزیکدان در رصدخانه سلطنتی اسکاتلند، اعتقاد داشت که در میان اولین اهداف تلسکوپ فضایی جیمز وب، بررسی ابرهای بزرگ و کوچک ماژلانی و بررسی دو کهکشان کوچک در حومه راه شیری نیز در برنامه قرار دارند.
جونز گفت: “اولین داده ای که فکر می کنم به دست بیاورم مربوط به یکی از مناطق تشکیل ستاره در ابرهای ماژلانی به نام NGC 346 است. این منطقه در محدوده دید پیوسته تلسکوپ فضایی جیمز وب قرار دارد.”
جونز گفت وب، ترکیب شیمیایی این همراهان کهکشانی کهکشان ما را با جزئیات بی سابقه ای آشکار خواهد کرد. دانشمندان می دانند که هر دوی این دو کهکشان کوچک دارای محتوای فلزی هستند که به میزان قابل توجهی کمتر از کهکشان راه شیری بوده و نشان دهنده تکامل شیمیایی متفاوت آنهاست.
به اعتقاد جونز در اواخر سال، مشاهدات وب بر روی سحابی پروانه (بازمانده یک ستاره غول پیکر منفجر شده که در کهکشان راه شیری و در فاصله ۳۸۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد) متمرکز خواهد شد.
اما چرا زمانی که آینه های تلسکوپ جیمز وب قبلاً در یک راستا قرار گرفته اند، باید اینقدر منتظر اولین تصاویر علمی مناسب باشیم؟
ریگبی در کنفرانس خبری توضیح داد که مهندسان در طول تراز آینه ای، تنها از یکی از چهار ابزار علمی پیشرفته تلسکوپ، دوربین مادون قرمز نزدیک (NIRCam) استفاده کردند. سه ابزار دیگر روشن شده اند اما هنوز باید تنظیم و با آینه ها هماهنگ شوند تا تصاویری با بهترین کیفیت علمی تولید کنند. اکنون باید تلسکوپ را با هر چهار ابزار علمی تراز کنیم، بنابراین هر یک از این چهار ابزار می توانند تصویر واضحی دریافت کنند.
این روند همسوسازی تا پایان خرداد ادامه خواهد داشت و انتظار میرود مشاهدات علمی در اواسط تیر ماه آغاز شود. تنها در این صورت است که جهان متوجه خواهد شد هنگامی که جیمز وب برای اولین بار چشمان خود را باز کند، چه چیزی خواهد دید.