ماموریتی در جهت اسکن ابرهای سیاره ناهید برای یافتن شواهدی از زندگی

جستجوی حیات در سیاره ناهید تاریخچه جالبی دارد. مه غلیظی که این سیاره را پوشانده برای انجام تحقیقات دانشمندان مانع بزرگی است. اکنون دانشمندان در نظر دارند ماموریتی در جهت اسکن ابرهای سیاره ناهید برای یافتن شواهدی از زندگی به انجام برسانند.

اخیراً شواهدی یافت شده که به یک ایده ظریف تر از چگونگی وجود حیات در سیاره خواهر ما اشاره کرده است. اعلام خبر پیدا کردن فسفین در جو ناهید، سر و صداهای زیادی را در جامعه تحقیقاتی و تکذیب های متعدد از سوی دیگر گروه های تحقیقاتی، ایجاد کرد.

اما علم ادامه می‌یابد و مسیر خود را پیدا می کند. اکنون برخی از محققانی که در کشف فسفین دخیل هستند، مجموعه‌ای از مأموریت‌های کوچک را ارائه کرده‌اند که به حل این سوال کمک می‌کند. ماموریتی در جهت اسکن ابرهای سیاره ناهید برای یافتن شواهدی از زندگی که با نمونه‌برداری مستقیم از جو ونوس برای اولین بار در تقریباً ۴۰ سال گذشته همراه است.

چندین یافته جالب و سؤالات مهم در غیاب هر گونه داده و اطلاعاتی به وجود آمده است. زهره معمولاً به‌عنوان منظره‌ای از اسید سولفوریک به تصویر کشیده می‌شود که در آن هر موجود زنده‌ای فوراً ذوب می‌شود. اگر موجودی در برابر اسید مقاوم باشد باز هم بعید است زیز دما و فشار بسیار بالا در سطح این سیاره دوام بیاورد. با این وجود بخش‌هایی از جو ناهید دما و فشاری مشابه با زمین دارد.

این بدان معنا نیست که زندگی در آنجا آنطور که ما به طور سنتی آن را می شناسیم رونق می گیرد. این بخش‌های جوی، فوق‌العاده خشک – حدود ۵۰ برابر خشک‌تر از صحرای آتاکاما، خشک‌ترین مکان روی زمین – و دارای مقدار زیادی اسید سولفوریک هستند که نمی تواند عاملی مناسبی برای پیدایش حیات باشد!

با این حال، یافته‌های جالبی از منابع مختلف وجود دارد که به ناشناخته‌های فراوان جو زهره اشاره می‌کند. Vega و Venera، دو ماموریتی که دهه‌ها پیش از جو ونوس نمونه‌برداری کردند، مواد شیمیایی غیرفرار را پیدا کردند که برای وجود حیات در لایه ابر به آن نیاز است. همچنین، یک “جاذب UV” ناشناخته در جو وجود دارد که به نوعی حدود ۵۰ درصد از انرژی خورشیدی که به سیاره برخورد کرده را جذب خود می کند.

این نوع جدید از ذرات که در قسمت های پائینی جو یافت شدند و در محافل علمی به عنوان “حالت ۳” شناخته می شوند، قادرند جذب UV را توضیح دهند. در حالی که اطلاعات زیادی در مورد این ذرات وجود ندارد اما می توان گفت که کروی شکل نبوده و از هیچ مایعی تشکیل نمی شوند.

انواع خاصی از باکتری ها و ترکیبات آلی الگوی جذب مشابهی دارند که در جذب نور UV یافت می شود. هنوز اطلاعات زیادی وجود دارد که باید در مورد فرآیندهای جو زهره بیاموزیم اما در درجه اول با کمبود داده مواجه هستیم.

با وجود این داده‌های محدود، دانشمندان به مدل‌هایی روی آورده‌اند تا دریابند آیا الگوی حیاتی می تواند در لایه‌های ابر ناهید وجود داشته باشد. پاسخ کاملاً مثبت بود، با یکی از سه گزینه موجود که برای مقابله با مقدار باورنکردنی اسید سولفوریک وجود دارد.

وجود یک نوع حیات کاملاً جدید می تواند از اسید سولفوریک به عنوان یک حلال استفاده کند، مشابه روشی که حیات زمینی از آب استفاده می کند. به عبارت دیگر حیات مبتنی بر آب می تواند با یک پوسته محافظ از خود محافظت کند.

در گذشته برخی از محققان توانستند حیات بر روی زمین را برای ایجاد یک لایه لیپیدی محافظ که آنان را از اسید سولفوریک عایق کند، تغییر دهند. در نهایت حیات می‌توانست به گونه‌ای تکامل یابد که یک ترکیب خنثی‌کننده مانند NH3 منتشر کند تا اثرات موضعی اسید سولفوریک اطراف آن را از بین ببرد.

انجام ماموریت های جدید

همه این تئوری‌ها شگفت‌انگیز هستند و با داده‌های بیشتر در مورد جو، جایی که مأموریت یافتن حیات در ونوس (VLF) وارد می‌شود، همه آنها را رد می‌شوند. پیشرفت‌های سریع در فناوری ماهواره‌ای، توسعه CubeSats را امکان‌پذیر کرده است. ساخت آنها نسبتاً ارزان و آسان بوده و از آنجا که فوق العاده سبک هستند، به راحتی به فضا پرتاب می شوند.

اگرچه ظرفیت حمل محموله آنها محدود است اما می تونند یک یا گاهی دو ابزار را برای مطالعه یک پدیده خاص نگه دارند. از آنجایی که این فناوری بسیار ارزان است، با استفاده از آن می توان چندین ماموریت با ابزار دقیق و اهداف مختلف را راه اندازی کرد.

این مسیری است که این مأموریت جدید طی می کند. حتی جالب‌تر اینکه توسط هیچ آژانس فضایی با بودجه دولتی حمایت نمی‌شود، بلکه توسط برنامه Breakthrough Initiatives، یک سازمان تحقیقاتی خصوصی که توسط میلیاردر یوری میلنر تأسیس شده است، حمایت می‌شود.

اولین مورد از این مأموریت ها، یک کاوشگر ۵۰ پوندی را همراه با لیزر ۳۸ میلیون مایل پرتاب می کند تا فقط به مدت سه دقیقه در جو زهره مشغول تحقیق و بررسی شود.

نتیجه ماموریت اول هر چه باشد، ماموریت دوم و بزرگتری در پیش خواهد بود که از یک بالون برای شناور شدن در جو برای چند هفته استفاده می کند و مجموعه ای از کاوشگرها را در نقاط مختلف از اتمسفر به پایین می فرستد تا در نقاط مختلف سطح سیاره به جمع آوری نمونه بپردازند.

اگر دو ماموریت اول بتوانند نمونه های مناسبی را بیاورند، ماموریت سومی بسیار جاه طلبانه و بسیار بزرگتر در انتظار خواهد بود که بخشی از جو زهره را نمونه برداری می کند و آن را برای تجزیه و تحلیل بیشتر و کاملتر به زمین باز می گرداند.

مزیت دیگر پرتاب ماهواره های کوچکتر، توسعه نسبتا سریع آن هاست. پرتاب برنامه ریزی شده مرحله اول این ماموریت در سال ۲۰۲۳ و ماموریت دوم در سال ۲۰۲۶ خواهد بود. این ماموریتی در جهت اسکن ابرهای سیاره ناهید برای یافتن شواهدی از زندگی و مشاهد مستقیم جو آن بوده که ممکن است منجر به کشف نتایج شگفت انگیزی شود.