کشف سیاره ای که تنها در ۱۶ ساعت به دور ستاره خود می چرخد

عطارد قهرمان سرعت در منظومه شمسی ما است. هر ۸۸ روز یکبار به دور خورشید می چرخد ​​و سرعت متوسط ​​آن ۴۷ کیلومتر بر ثانیه است. اکنون با کشف سیاره ای که تنها در ۱۶ ساعت به دور ستاره خود می چرخد، رکورد عطارد دیگر به چشم نمی آید.

میانگین فاصله عطارد از خورشید ۵۸ میلیون کیلومتر (۳۶ میلیون مایل) است و آنقدر سریع به دور ستاره خود ی چرخد که نام خود از مرکوری، خدای بال پا، گرفته است. اما چه می شد اگر به جای عطارد، مشتری به خورشید نزدیکتر بود و چه می شد اگر مشتری حتی از عطارد به خورشید نزدیکتر و بسیار داغتر بود؟

در یک منظومه دورافتاده در فاصله ۸۵۵ سال نوری از ما، سیاره ای وجود دارد که باعث می شود عطارد بسیار کند و آهسته به نظر برسد. این سیاره تنها در ۱۶ ساعت به دور ستاره خود می‌چرخد که یکی از کوتاه‌ترین مدارهای اندازه‌گیری شده به حساب می آید. در این فاصله و سرعت و با دمای بسیار بالای سطح سیاره، یکی از عجیب‌ترین سیاره‌هایی است که تاکنون کشف شده است.

نام این سیاره TOI-2109b است و ستاره شناسان به آن «مشتری فوق داغ» می گویند. مشتری های داغ، غول های گازی هستند که به طور غیرعادی نزدیک به ستاره های خود می چرخند و دمای سطح بسیار بالایی دارند. مشتری های فوق داغ حتی شرایط بدتری دارند.

دمای سطح آن ها بیشتر از ۲۲۰۰ کلوین (۱۹۰۰ درجه سانتیگراد، ۳۵۰۰ فارنهایت) است. اخترشناسان تخمین می زنند که دمای هوای روز TOI-2109 b بیشتر از ۳۵۰۰ کلوین (۳۲۲۵ درجه سانتی گراد، ۵۸۴۰ فارنهایت) است. دمایی که به اندازه برخی از ستاره های کوچک است.

مقاله جدیدی که در مجله Astronomical منتشر شده است، این کشف را ارائه کرده است. عنوان مقاله “TOI-2109: غول گازی فوق داغ در مدار ۱۶ ساعته” است. TESS ناسا (ماهواره بررسی سیاره فراخورشیدی گذری) توانست این سیاره را در می ۲۰۲۰ کشف کند.

تس رصد آن را در ۱۳ می آغاز کرد و تقریباً یک ماه به تماشای آن ادامه داد. در طول سال بعد، چندین رصدخانه زمینی مشاهدات بعدی را در طول موج های مختلف انجام دادند. همه آن مشاهدات تأیید کردند که TOI-2109b یک سیاره کمیاب و غیر معمول است.

همه شواهد با سیاره بودن این پدیده مطابقت داشت و دانشمندان متوجه شدند که با یک شی آسمانی بسیار جالب و نسبتا کمیاب روبرو هستند. دوره مداری ۱۶ ساعته TOI-2109 b کوتاه ترین دوره اندازه گیری شده برای یک غول گازی است (دارنده رکورد قبلی دارای یک گردش ۱۸ ساعته است). جرم این سیاره تقریباً پنج برابر مشتری است و به دور ستاره ای از نوع F با جرمی حدود ۱.۵ برابر خورشید ما می چرخد.

طبیعت بسیار خشن TOI-210 b به تأیید وضعیت مشتری های داغ و فوق داغ به عنوان یکی از خشن ترین انواع سیارات فراخورشیدی کمک می کند. تلسکوپ‌های قوی‌تر طبیعت سیاره را آشکار می‌کنند و تیم امیدوار است که هابل بتواند آن را همراه با تلسکوپ فضایی جیمز وب که به زودی پرتاب می‌شود، مطالعه کند.

تماشای اتفاقاتی که با نزدیکتر شدن سیاره به ستاره روی می دهد برای ستاره شناسان جالب است. مشتری‌های بسیار داغ مانند TOI-2109b افراطی‌ترین سیارات فراخورشیدی را تشکیل می‌دهند. دانشمندان به تازگی شروع به درک برخی از فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی منحصربفرد (فرآیندهایی که مشابهی در منظومه شمسی ما ندارند) که در اتمسفر آن ها اتفاق می‌افتد، کرده اند.