افراد چپ دست تنها حدود ۱۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می دهند. اما یک نگاه سریع نشان می دهد که بسیاری از انسان های موفق در طول تاریخ چپ دست بوده اند؛ سوالی که همیشه مطرح بوده این است که آیا افراد چپ دست باهوش تر هستند؟ در این مقاله به بررسی این پرسش می پردازیم.
به عنوان مثال، سه نفر از شش رئیس جمهور سابق آمریکا چپ دست بودند: جورج بوش، بیل کلینتون و باراک اوباما. علاوه بر این تعداد زیادی از افراد تاثیر گذار در تاریخ بشر که در زمینه های مختلف جهان را به نوعی تکان داده اند نیز چپ دست بوده اند؛ افرادی مانند میکل آنژ، لئوناردو داوینچی، پل مک کارتنی (خواننده مشهور گروه بیتلز)، دیوید بووی (خواننده)، جیمی هندریکس (گیتاریست مشهور در دهه ۶۰ و ۷۰)، نیکلا تسلا، اپرا وینفری، بیل گیتس، استیو جابز و … . این فهرست قابل توجه است اما داده ها چه می گویند؟ آیا افراد چپ دست باهوش تر هستند؟
برای بررسی این سوال، محققان تفاوت پیشرفت در درس ریاضی بین بیش از ۲۳۰۰ دانش آموز راست دست و چپ بین ۶ تا ۱۷ سال را بررسی کردند. بر اساس این مطالعه در سال ۲۰۱۷، در حالی که هنگام بررسی مشکلات ریاضی ساده تر هیچ تفاوتی وجود نداشت، دانش آموزان چپ دست بر مشکلات سخت تر مانند ارتباط یک تابع ریاضی با مجموعه ای از داده ها، عملکرد بهتری داشتند.
اما چرا این موضوع ربطی به توانایی ریاضی دارد؟ چپ دست بودن با تفاوت های شگفت انگیزی در معماری مغز همراه است. آنالیز ۴۳ مطالعه در مجله Psychobiology در سال ۱۹۹۵ نشان داد که افراد چپ دست نسبت به افراد راست دست دارای مجموعه ای بزرگتر از رشته های عصبی که دو نیمکره مغز را به هم متصل می کند، هستند.
این احتمال وجود دارد که ارتباط قوی تر بین دو نیمکره به افراد چپ دست اجازه دهد توانایی های فضایی قوی تری داشته باشند و ما می دانیم که توانایی های فضایی با ریاضیات ارتباط دارند زیرا ریاضیات اغلب در فضا مفهوم بندی می شوند. چپ دست بودن یک ویژگی بسیار پیچیده است و به طور خاص و بسته به علت آن ممکن است یک مزیت یا یک ضرر باشد. گاهی اوقات، چپ دست بودن می تواند ناشی از نوعی آسیب مغزی باشد، هنگامی که نیمکره راست باید بیشتر کار کند زیرا نوعی آسیب در نیمکره چپ وجود دارد.
بر اساس مطالعه دیگر در سال ۱۹۸۵ در مجله Brain and Cognition، این نوع آسیب می تواند ناشی از ضایعه نیمکره ای باشد که قبل از تولد رخ می دهد. اگر ضایعات در نیمکره چپ مغز رخ دهد، می تواند فرد را به سمت استفاده بیشتر از نیمه راست مغز خود سوق دهد.
مطالعه ای که در سال ۲۰۱۷ در مجله Neuroscience and Behavioral Reviews انجام شد، ۱۸ مطالعه دیگر را که شامل داده های بیش از ۲۰۴۰۰ نفر بود، مورد بررسی قرار داد و نشان داد که راست دست ها به طور متوسط از ضریب هوشی بالاتری نسبت به چپ دست ها برخوردارند.
نویسندگان در این مطالعه نوشتند: “هیئت داوران هنوز در مورد پرسش های مربوط به اینکه آیا میزان ترجیح دست با هوش ارتباط دارد یا خیر به نتیجه قطعی نرسیده اند.”
