ارزهای دیجیتال (Digital currency) یکی از مباحث نسبتاً جدید در حوزه ی اقتصاد به شمار می آید. این روزها سؤال ارز دیجیتال چیست؟ یکی از سؤال های بسیار مطرح برای عموم مردم به شمار می آید. چون ماهیت این نوع ارز هنوز هم برای بسیاری از ما ناشناخته باقی مانده است. به همین دلیل اندکی مطالعه در رابطه با ارزهای دیجیتال و معرفی آن می تواند به ما کمک کند تا کمی با این نوع ارز جدید آشنایی پیدا کنیم. این شناخت سبب می شود تا بیهوده درگیر مشکلاتی که برخی از کلاهبرداران در این خصوص به وجود می آورند نشویم. در واقع آگاهی ما باعث می شود تا سوء استفاده کنندگان تیرشان به سنگ بخورد و موفق به فریب ما نشوند.
ارز دیجیتال این توانایی را دارد که کاملاً تفکر جامعه را درباره پول تغییر دهد. بیت کوین (bitcoin)، اتریوم (Ethereum) و هزاران ارز رمزنگاری شده دیگر فقط به صورت الکترونیکی وجود دارند. ظهور این نوع ارزهای دیجیتال بانک های مرکزی جهانی را وادار به تحقیق درباره چگونگی کارکرد ارزهای دیجیتال ملی کرده است.دولت ایران نیز با به کارگیری این نوع ارز در کشور موافقت کرده است.
ارز دیجیتال فقط به صورت الکترونیکی است
ارز دیجیتال هر ارزی است که منحصراً به صورت الکترونیکی در دسترس باشد. در حال حاضر نیز نسخه های الکترونیکی ارز بر سیستم های مالی اکثر کشورها غلبه پیدا کرده است. در ایالات متحده آمریکا به عنوان نمونه، واحد پول فیزیکی موجود در ایالت ها فقط حدود یک دهم کل پول آن است. بقیه در سپرده های مختلف بانکی به شکل الکترونیکی نگهداری می شود.
تفاوت ارزهای دیجیتال با ارزهای الکترونیکی
آنچه در حال حاضر ارزهای دیجیتال را از ارزهای الکترونیکی در حساب های بانکی اکثر آمریکایی ها متمایز می کند، یک مورد مهم است. تمایز آن ها در این است که ارزهای دیجیتال هرگز شکل فیزیکی به خود نمی گیرند. در حال حاضر، می توانید به یک دستگاه خودپرداز مراجعه نمایید. سپس رکورد الکترونیکی موجودی ارز خود را به دلار فیزیکی تبدیل کنید. اما هرگز ارز دیجیتال شکل فیزیکی پیدا نخواهد کرد. این نوع ارزها همیشه در یک شبکه رایانه ای باقی خواهند ماند. فقط هم از طریق ابزارهای دیجیتال مبادله می شوند.
به عنوان مثال، به جای استفاده از اسکناس های فیزیکی دلار، خرید از خرده فروشان را به صورت انتقال ارز دیجیتال با استفاده از دستگاه تلفن همراه خود انجام می دهید. از لحاظ عملکردی، این نحوه ی پرداخت ممکن است تفاوتی با نحوه ی عملکرد شما با پول خود در زمان استفاده از برنامه های پرداخت نداشته باشد. برنامه های پرداختی نظیر ونمو (Venmo)، پِی پَل (Paypal) یا اپل پی (Apple Pay).
ارزهای دیجیتال و تصمیم گیری دولت ها
راه اندازی ارزهای رمزگذاری شده غیرمتمرکز مانند بیت کوین و اتریوم در دنیا موفقیت آمیز بوده است. در واقع این ارزها باعث ذخیره سازی سرمایه شده اند اما توسط هیچ مقام مرکزی کنترل نمی شوند. به همین دلیل است که دولت ها و بانک های مرکزی در سراسر جهان در حال تحقیق درباره ی امکان ایجاد ارز دیجیتال خاص خود هستند. ارزهای دیجیتالی که به عنوان ارزهای دیجیتال بانک مرکزی یا ارز دیجیتال ملی (CBDC) شناخته می شوند.