انواع ربات ها با عملکرد آن ها

انواع ربات ها با توجه به ویژگی های متنوعی که دارند به دسته هایی مختلف طبقه‌بندی می شوند. صنعت رباتیک با حضور ربات های مختلف توانسته است مسیر رو به رشدی را در پیش بگیرد. کارهایی که آن ها انجام می دهند، مدل هایی که در طراحی آن ها مورد استفاده قرار می گیرد و بسیاری از خصوصیت های دیگر باعث تفاوت آن ها شده است. بنابراین برای شناخت انواع ربات ها با عملکرد آن ها آشنا شدن با این تفاوت ها ضروری است. در واقع تمایز ربات ها با یکدیگر باعث شناخت بیش تر آن ها خواهد شد. بدون آشنا شدن با این تفاوت ها نیز وارد شدن به دنیای ربات ها نتیجه ای جز سردرگم شدن نخواهد داشت.

ربات های مکانیکی در انواع شکل ها و اندازه های مختلف وجود دارند. شکل و اندازه ی آن ها به گونه ای طراحی شده است تا بتوانند وظیفه ای را که برای آن طراحی شده اند به صورت کارآمد و درست انجام بدهند. به صورت کلی تفاوت تمام ربات ها را می توان در سه مورد زیر خلاصه کرد:

• طراحی
• عملکرد
• درجه خودمختاری

انواع ربات ها از کوچک ترین تا بزرگ ترین آن ها

دلیل طراحی و ساخت انواع ربات ها انجام دادن وظایفی است که انسان ها به سادگی نمی توانند از عهده ی انجام آن ها بربیایند. ساخت ربات هایی از نوع ربات «RoboBee» به اندازه ی ۰.۲ میلی متر گرفته تا کشتی حمل و نقل رباتیک « Vindskip» به طول ۲۰۰ متر به همین منظور انجام می شود. به طور کلی، پنج نوع ربات وجود دارد که هر کدام برای موقعیت های خاص خود طراحی شده اند.

ربات های از قبل برنامه ریزی شده

ربات های از قبل برنامه ریزی شده (Pre-Programmed Robots) در یک محیط کنترل شده فعالیت می کنند. آن ها کارهای ساده و یکنواختی را انجام می دهند. نمونه ای از یک ربات از قبل برنامه ریزی شده می تواند بازوی مکانیکی روی خط مونتاژ خودرو در یک خودروسازی باشد. به عنوان نمونه، این بازوها وظایف مختلفی را برعهده می گیرند، مثلاً جوشکاری کردن درهای خودرو را انجام می دهند. برخی از این بازوها قرار دادن قسمت خاصی از قطعات خودرو را در موتور آن بر عهده دارند. به طور کلی وظیفه ی این ربات ها انجام کارهایی است که انسان ها نیز قادر به انجام آن ها هستند ولی ربات ها این کارها را به صورتی دیگر انجام می دهند. این ربات ها در مقایسه با انسان ها انجام این کارها را با ویژگی های زیر عملی می سازند:

• طولانی تر: طولانی تر به این معنی است که این نوع از انواع ربات ها کارهای طولانی را به راحتی انجام می دهند. در واقع آن ها بدون احساس خستگی و پایین آمدن بهره وری به تمام وظایف خود عمل می کنند.
• سریع تر
• کارآمدتر

ربات های انسان نما

ربات های انسان نما (Humanoid Robots) ربات هایی هستند شبیه انسان ها و یا ربات هایی که شبیه انسان ها رفتار می کنند. این ربات ها معمولاً فعالیت هایی شبیه انسان انجام می دهند. فعالیت هایی مانند دویدن، پریدن و حمل کردن اشیا. آن ها گاهی اوقات به گونه ای شبیه ما طراحی می شوند که حتی چهره و حالات انسانی را نیز دارا هستند. از برجسته‌ترین نمونه های ربات های انسان نما، ربات انسان نمای سوفیا (Sophia) را می توان نام برد. ایران نیز با ساخت ربات انسان نمای سورنا (Surena) قدم های بسیار خوبی در زمینه ی طراحی و ساخت ربات برداشته است.

ربات های خودمختار

ربات های خودمختار (Autonomous Robots) یکی دیگر از انواع ربات ها هستند که مستقل از اپراتورهای انسانی کار می کنند. این ربات ها معمولاً برای انجام کارهایی در محیط های باز طراحی می شوند که نیازی به نظارت انسان ندارند. آن ها کاملاً منحصر به فرد هستند. دلیل منحصر به فرد بودن آن ها نیز نحوه ی عملکرد آن ها می باشد. نمونه ای از یک ربات خودمختار ربات جاروبرقی رومبا (Roomba) می باشد که با استفاده از سنسورهای خود آزادانه در خانه می چرخد. نحوه ی عملکرد تمام این نوع ربات ها به صورت زیر است:

1. از حسگرها برای درک جهان اطراف خود استفاده می کنند.
2. ساختارهای تصمیم گیری که معمولاً رایانه ی آن ها می باشد را به کار می گیرند.
3. گام های بعدی بهینه ی خود را بر اساس این داده ها و مأموریت خود برمی دارند.

ربات های از راه دور

ربات های از راه دور (Teleoperated Robots) یا ربات های دور عمل یکی دیگر از انواع ربات ها هستند. این ربات ها ربات هایی نیمه مستقل محسوب می شوند. آن ها با استفاده از یک شبکه بی سیم، این امکان را به وجود می آورند تا انسان ها آن ها را از یک فاصله ی ایمن کنترل کنند. یعنی انسان ها بتوانند در مکانی امن قرار بگیرند و کنترل آن ها را از آن جا در دست بگیرند. این ربات ها معمولاً در شرایط جغرافیایی، آب و هوایی و موقعیت های سخت و نامناسب به کار گرفته می شوند. دو نمونه از ربات های دور عمل عبارت هستند از:

• زیردریایی های کنترل شده توسط انسان که برای رفع نشتی لوله های زیر آب مورد استفاده قرار می گیرند.
• هواپیماهای بدون سرنشین یا پهبادها که برای شناسایی مین های زمینی در یک میدان جنگ استفاده می شوند.

ربات های افزودنی

ربات های در حال افزایش یا ربات های افزودنی (Augmenting Robots) یکی دیگر از انواع ربات ها هستند. آن ها یا توانایی های فعلی انسان را افزایش می دهند و یا جایگزین توانایی هایی می شوند که ممکن است انسان آن توانایی را از دست داده باشد. در واقع رشته رباتیک برای افزایش توانایی انسان، زمینه ای است که می تواند داستان های علمی تخیلی را خیلی زود به واقعیت تبدیل کند. ربات هایی که توانایی سریع تر و قوی تر ساختن انسان ها را دارند، می توانند تعریف جدیدی برای انسانیت ارائه بدهند. برخی از نمونه های ربات های تقویت کننده فعلی، اندام مصنوعی رباتیک یا اسکلت بیرونی است که برای بالا بردن وزنه های سنگین به کار می روند.