ابر رایانه سیمرغ روز یک شنبه ۲۶ اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ خورشیدی در ایران رونمایی شد. افتتاح و رونمایی از این کامپیوتر پر قدرت در دانشگاه امیرکبیر صورت گرفت. در واقع از این تاریخ فعالیت این ابر رایانه آغاز شده است تا فعالیت های متنوعی را انجام بدهد. اما ابر رایانه سیمرغ چیست و توان و عملکرد آن تا چه اندازه است؟ چه میزان بودجه برای آن صرف شده است؟ آینده ی پیش روی آن به چه صورت است؟
از یک سال پیش این ابر رایانه در دانشگاه امیرکبیر در حال طراحی و آماده سازی بوده است. عمده ی کارهای آن با تکیه بر توان علمی و فنی دانشمندان کشور انجام شده است. تنها قسمتی از تجهیزات در بخش سخت افزاری کار هستند که در خارج از کشور تولید شده اند. البته طراحی این بخش از کار نیز برای استفاده در داخل بومی سازی شده، در خدمت دانشمندان قرار گرفته است.
هزینه ابر رایانه سیمرغ
برای طراحی و ساخت این ابر رایانه (supercomputer) بودجه ای حدود هزار میلیارد ریال هزینه شده است. بخش های مختلفی برای تأمین این هزینه در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. مشارکت برای پرداخت هزینه های زیرساخت های مورد نیاز این ابر رایانه ملی به این صورت بوده است:
- وزارت ارتباطات: ۵۰۰ میلیارد ریال
- معاونت علمی: ۲۰۰ میلیارد ریال
- وزارت علوم: ۱۳۰ میلیارد ریال
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر: بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال
فضای مورد نیاز
فضایی که هم اکنون برای پروژه ی این ابر رایانه در نظر گرفته شده است، تقریباً دارای مساحت ۲۵۰ متر مربع می باشد. به دلیل رو به رشد بودن این پروژه، این فضا را به گونه ای انتخاب کرده اند که بتواند تا ۴۰۰ متر مربع قابل گسترش پیدا کردن باشد.
توان ابر رایانه سیمرغ
واحد اندازهگیری برای سرعت پردازش داده ها که به وسیله ی رایانه انجام می شود، فلاپس نام دارد. ظرفیت پردازشی این ابر رایانه ایرانی می تواند تا ۵ پتا فلاپس باشد. این ظرفیت با توجه به زیر ساختهای فعلی در نظر گرفته شده است. در فازهای بعدی که برای این ابر رایانه در نظر گرفته اند، پیش بینی می شود که تا ۱۰ پتا فلاپس افزایش ظرفیت پردازش داشته باشد.
موارد استفاده ابر رایانه ساخت ایران
این ابر رایانه ایرانی با پردازش سریع انبوه اطلاعات می تواند در حوزه های مختلف به کار گرفته شود. از کاربردهای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هوش مصنوعی
- تحلیل کلان داده
- اینترنت اشیا
- بازی سازی و پویا نمایی
- شبیه سازی های علمی
- هواشناسی
- تحلیل داده های ژنتیک
آینده پیش روی ابر رایانه سیمرغ
ابر رایانه سیمرغ باعث ورود ایران به جمع کشورهای عضو باشگاه جهانی این تکنولوژی شد. قصد ایران برای آینده ی تولید ابر رایانه ها این است که نوع جدیدی از آن را با ۱۰۰ برابر قدرت ارائه بدهد. به این ترتیب می تواند به تقویت و تثبیت جایگاه خود در این حوزه ی راهبردی بپردازد. دانشمندان این عرصه در نظر دارند تا ابر رایانه بعدی با این توانایی های بالا را ابر رایانه مریم نامگذاری کنند. این نامگذاری به یاد نابغه ی ریاضی ایرانی به نام مریم میرزاخانی انجام خواهد شد.