احتمال، هرچند ناچیز، برخورد بقایای موشک سرگردان چینی به منطقه ای پرجمعیت باعث شده بود که مردم در سراسر دنیا مسیر آن را برای روزها دنبال کنند. مدیر ناسا، بیل نلسون، پس از اعلامیه چین، بیانیه غیر معمول و تندی را صادر کرد و این کشور را به “عدم رعایت استانداردهای مربوط به زباله های فضایی خود” متهم کرد. اما سرنوشت این موشک سرگردان در جو زمین به کجا رسید؟
سازمان فضایی چین اعلام کرد بقایای موشک سرگردان چینی، Long March 5B، اوایل صبح یکشنبه در اقیانوس هند و در نزدیکی مالدیو، سقوط کرد. طبق این گزارش، بیشتر بقایای این موشک هنگام ورود مجدد به جو زمین سوخته است. اما هنوز مشخص نیست که آیا آن چه که از آن باقی مانده است، در هر یک از ۱۱۱۹ جزیره مالدیو فرود آمده است یا خیر.
این موشک در ۲۹ آوریل، ماژول اصلی ایستگاه فضایی چین، تیانگونگ را به فضا پرتاب کرد. معمولاً تقویت کننده موشک ها پس از پرتاب شدن، بلافاصله به زمین برمی گردند، اما تقویت کننده ۲۳ تنی این موشک، آن را تا پایان مدار همراهی کرد.
به دلیل اصطکاک ناشی از سایش موشک به هوا در بالای جو، به زودی شروع به از دست دادن ارتفاع کرد، و آن چه “ورود مجدد کنترل نشده” به زمین نامیده می شود اتفاق افتاد.
موشک چینی چه بود و چه چیزی را پرتاب می کرد؟
Long March 5B بزرگترین موشک چین و یکی از بزرگترین موشک های حال حاضر در دنیا است. برنامه فضایی چین برای حمل Tianhe، ماژول اصلی ایستگاه فضایی جدید خود، Tiangong ، به یک وسیله نقلیه قدرتمند و بزرگ احتیاج داشت.
موشک کامل شامل چندین قطعه بود. چند بوستر جانبی کوچکتر اندکی پس از پرتاب افتادند و بی خطر در اقیانوس آرام سقوط کردند. (دور انداختن قطعات موشک مورد استفاده و ناخواسته در اقیانوس یک عمل معمول است.) اما مرحله تقویت هسته – یک استوانه ۱۰ طبقه با وزن ۲۳ تن خالی – ماژول Tianhe را به مدار می برد.
در دهه های اخیر، موشک هایی که به مدار می رسند، معمولاً پس از آزاد کردن محموله ها، مجدداً موتور را روشن می کنند تا از مدار خارج شوند و در منطقه ای خالی از سکنه ای مانند مکانی در وسط اقیانوس سقوط کند. چین برای این پرتاب، این کار را انجام نداد. بنابراین تقویت کننده بزرگ موشک غیرقابل کنترل به عقب و جو زمین برگشت.
آیا این اتفاق قبلاً افتاده است و آیا دوباره تکرار خواهد شد؟
چین سابقه طولانی در رها کردن قطعات تجهیزات فضایی خود دارد. قطعات موشک های یکی از سایت های اصلی چین و مرکز پرتاب ماهواره Xichang در استان سیچوان، به طور مرتب در مناطق روستایی سقوط می کرد و باعث ایحاد خرابی هایی می شد.
چین از آن زمان بسیاری از پرتاب های خود ، از جمله Long March 5B را به سایت جدیدی در Wenchang ، شهری در Hainan ، جزیره ای در سواحل جنوب شرقی منتقل کرده است.
سال گذشته، پس از اولین پرتاب موشک Long March 5B، برخی از قطعات تقویت کننده آن نیز بدون کنترل وارد جو زمین شد و در نزدیکی دهکده ای در ساحل عاج سقوط کرد.
با توجه به این که در آینده قطعات بزرگتر ایستگاه فضایی چین قرار است به مدار بروند، انتظار می رود شاهد پرتاب های بیشتری از Long March 5B در آینده باشیم.
تا زمانی که تغییری در نحوه کارکرد موشک های چین ایجاد نشود، احتمال این که کسی در اثر سقوط تجهیزات فضایی این کشور آسیب بیبند، افزایش خواهد یافت.