پلوتو زمانی نهمین و دورترین سیاره از خورشید محسوب می شد اما اکنون بزرگترین سیاره کوتوله شناخته شده در منظومه شمسی است. آشنایی با پلوتو جالب و بجث برانگیز است زیرا در سال ۲۰۰۶، پلوتو به عنوان یک سیاره کوتوله طبقه‌بندی شد، تغییری که عموماً به عنوان تنزل قدرت تصور می شد. از آن زمان تاکنون مسئله وضعیت سیاره پلوتو بحث و مجادلات زیادی را در جامعه علمی و عموم مردم به دنبال داشته است. در این مقاله به بررسی بیشتر این سیاره کوتوله می پردازیم تا با پلوتو بهتر آشنا شویم. با ما همراه باشید.
بررسی بیشتر برای آشنایی با پلوتو
در سال ۲۰۱۷ ، یک گروه علمی تعریف جدیدی از سیاره را رائه دادند: “اجرام گرد در فضا که کوچک‌تر از ستاره ها هستند”. این تعریف جدید باعث می شود تعداد سیارات در منظومه شمسی از ۸ به تقریبا ۱۰۰ سیاره برسد!
پلوتو یکی از بزرگترین اعضای شناخته شده در کمربند کوئیپر است. منطقه ای فراتر از مدار نپتون که دارای صدها هزار اجسام صخره ای و یخی با عرض بیش از ۶۲ مایل (۱۰۰ کیلومتر) همراه با ۱ تریلیون شهاب سنگ و دنباله دار است.
تاریخچه کشف پلوتو
برای اولین بار در سال ۱۹۰۵، اخترشناس آمریکایی Percival Lowell اشاره هایی به وجود پلوتو کرد. او بر اساس انحرافات عجیب و غریب مشاهده شده در مدار نپتون و اورانوس این پیش بینی را انجام داده بود. لوول موقعیت این سیاره رازآلود را در سال ۱۹۱۵ پیش بینی کرد، اما بدون پیدا کردن آن درگذشت. آشنایی با پلوتو سرانجام در سال ۱۹۳۰ توسط کلاید تومبو تکمیل شد. تومبو بر اساس پیش بینی های لوول و ستاره شناسان دیگر موفق به کشف پلوتو شد که در آن زمان تصور می شد سیاره نهم منظومه شمسی است.
انتخاب نام پلوتو توسط ونیتیا برنی ۱۱ ساله انجام شده است. او به پدربزرگ خود پیشنهاد کرد که سیاره جدید نام خود را از خدای رومی جهان زیرین یا همان دوزخ بگیرد. پدربزرگ او سپس این نام را به رصدخانه لاول منتقل کرد. همچنین این نام از پرسیوال لاول، که حروف اول نام و نام خانوادگی اش با دو حرف اول پلوتو مشترک است، تقدیر می کند.
ویژگی و مشخصه های فیزیکی پلوتو: سرد و ناشناخته
آشنایی با پلوتو به علت فاصله زیادش از زمین بسیار سخت است. تا سال ۲۰۱۵ اطلاعات کمی در مورد اندازه این سیاره کوتوله و یا ساختار سطحش در اختیار داشتیم. زمانی که کاوشگر فضایی New Horizons ناسا پرواز نزدیک پلوتو را انجام داد، اطلاعات ما هم کمی افزایش یافت . New Horizons نشان داد که قطر پلوتو ۱،۴۷۳ مایل (۲۳۷۰ کیلومتر) است. این مقدار کم تر از یک پنجم قطر زمین و حدود دو سوم عرض ماه است.
ساختار کلی پلوتو احتمالاً مخلوطی از ۷۰ درصد سنگ و ۳۰ درصد یخ آب تشکیل شده است. این سیاره کوتوله احتمالاً دارای هسته ای سنگی است که توسط گوشته آب یخ زده احاطه شده و یخ های عجیب و غریب بیشتری مانند متان ، مونوکسیدکربن و یخ نیتروژن روی سطح آن را پوشانده اند.
مشاهدات انجام شده توسط فضاپیمای New Horizons از سطح پلوتو، ویژگی های مختلفی از آن را نشان داد. از جمله کوه هایی با ارتفاعی در حدود ۱۱۰۰۰ فوت (۳۵۰۰ متر) که قابل مقایسه با کوه های رشته کوه راکی بر روی زمین هستند. در حالی که متان و نیتروژن یخ زده قسمت عمده ای از سطح پلوتو را پوشانده است، این مواد به اندازه کافی قوی نیستند که بتوانند چنین قله های عظیمی را پشتیبانی کنند، بنابراین دانشمندان گمان می کنند که کوه ها در بستر آب یخ زده تشکیل شده اند.
دمای سطح پلوتو تقریباً منفی ۳۷۵ درجه فارنهایت (منهای ۲۲۵ درجه سانتیگراد) است که یکی از سردترین مکان های منظومه شمسی به شمار می رود. تصاویر جدید از پلوتو که توسط تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده در مقایسه با تصاویر گذشته، نشان داد که این سیاره کوتوله با گذشت زمان قرمزتر شده که ظاهراً به دلیل تغییرات فصلی آن است.
خصوصیات و ویژگی های مداری: خاص و متفاوت
مدار پلوتو بر خلاف سایر سیارات منظومه شمسی بیضوی شکل است. علاوه بر آن چرخش پلوتو نیز با سایر سیارت متفاوت است. پلوتو بر خلاف سایرین از شرق به غرب می چرخد. این شکل متفاوت از مدار باعث می شود آن را بیش از ۴۹ برابر زمین از خورشید دور و ۲۴۸ سال زمینی طول بکشد که یک دور کامل را به دور خورشید طی کند. سیاره کوتوله ۲۰ سال از این ۲۴۸ سال را در مدار نپتون طی می کند که باعث می شود از نپتون به خورشید نزدیک تر شود. این نزدیکی یک فرصت نادر برای مطالعه این جهان کوچک، سرد و دور برای دانشمندان است.
قمرهای پلوتو
پلوتو دارای پنج قمر است: شارون ، استیکس ، نیکس ، کربروس و هیدرا. شارون نزدیکترین به پلوتو و هیدرا دورترین است. در سال ۱۹۷۸، منجمان کشف کردند که پلوتو دارای یک قمر بسیار بزرگ است که تقریباً با نیمی از اندازه سیاره کوتوله برابر است. این قمر با الهام گرفتن از شیطان اسطوره ای اساطیر یونان که روح را به جهان زیرین منتقل می کرد، شارون لقب گرفت.
اندازه شارون و پلوتو بسیار شبیه به هم است و مدار آن ها مانند مدار سایر سیارات و قمرهای آن ها نیست. پلوتو و شارون هر دو به دور نقطه ای از فضا که بین آن ها قرار دارد می چرخند. به همین دلیل، دانشمندان از پلوتو و شارون به عنوان یک جفت سیاره کوتوله یاد می کنند.
از طرفی دیگر پلوتو و شارون فقط ۱۲۲۰۰ مایل (۱۹،۶۴۰ کیلومتر) از هم فاصله دارند. این مقدار کمتر از فاصله پرواز از لندن به سیدنی است. نکته جالب دیگر این است که یک چرخش کامل شارون به دور پلوتو ۶.۴ روز زمین و یک چرخش پلوتو به دور خود – یک روز پلوتو – نیز ۶.۴ روز زمین طول می کشد.
در سال ۲۰۰۵ ، دانشمندان از پلوتو با تلسکوپ فضایی عکس برداری کردند و دو قمر کوچک دیگر از پلوتو را کشف کردند که اکنون نیکس و هیدرا نامیده می شوند. این قمرها دو و سه برابر بیشتر از شارون نسبت به پلوتو فاصله دارند. بر اساس اندازه گیری ها طول و عرض نیکس به ترتیب ۲۶ مایل (۴۲ کیلومتر) و ۲۲ مایل (۳۶ کیلومتر) تخمین زده شده است. در حالی که هیدرا طول و عرض هیدرا حدود ۳۴ مایل (۵۵ کیلومتر) ۲۵ مایل (۴۰ کیلومتر) تخمین زده شده است. احتمالاً سطح هیدرا از آب یخ زده پوشانده شده است.
